آیا بلاکچین می‌تواند راه حل برون رفت ایران از معضلات اقتصادی باشد؟
معضل اقتصاد موضوعی است که امروزه همه افراد به نحوی با آن سروکار دارند و بخش جدایی‌ناپذیر بیشتر محافل به شمار می‌آید. این موضوع از این رو حائز اهمیت است که اقتصاد هر کشور، نبض آن کشور به شمار می‌رود و دولت‌ها حیاتشان را مرهون آن هستند. شناخت صحیح چالش‌ها و معضلات و همچنین عوامل تاثیرگذار در شکل‌گیری آنها، اهمیت به سزایی در حل آنها خواهد داشت.
تجویز راهکارهای اشتباه که عموما ناشی از عدم شناخت جامع این موضوعات است، در دهه‌های اخیر گریبان‌گیر دولت‌ها بوده و تعمیق و یا تشدید این معضلات را به ارمغان آورده است. متأسفانه اقتصاد کشور ما، هم در بخش دولتی و هم در بخش خصوصی، بیمار بوده و درآمدهای نفتی آن را زنده نگه داشته است. در غیر این صورت این غریق خیلی زودتر از اینها غرق می‌شد. اما موضوع تنها این نیست. شرایط زمانی بحرانی می‌شود که این غریق هر لحظه در سایه موج‌های قدرتمند باشد. برنامه توسعه اقتصادی در یک کشور باید به نحوی باشد که بیشترین شعاع ممکن از اشتغال، اثرگذاری و تعلق در سرمایه را شامل شود. اما تاکنون گره‌گشایی برای اقتصاد ارائه نشده است.
اقتصاد ایران در این چهار دهه به طور مستمر با تلاطم‌های جدی روبرو بوده و در این میان تقریب احزاب و تفاهم متخصصان و سیاستمداران نیز کار به جایی نبرده و گرهای از این کلاف هزار گره باز نکرده است. اما همواره این مناسبات سیاسی بوده که نه تنها درمان نبوده، بلکه درد هم بوده است، لذا به نظر می‌رسد زمان آن فرارسیده تا دموکراسی اقتصادی حاکم شود. تغییر نگرش و تمرکز دولت‌ها از حوزه سیاست به اقتصاد، پیش زمینه این انقلاب اقتصادی است. ساختار کلی مقاله به این صورت است که در قسمت اول به بیان چالش‌های فعلی در سیستم اقتصادی کشور پرداخته است. در ادامه وابستگی اقتصاد و سیاست و لزوم تفکیک این دو از هم مطرح خواهد شد. در بخش بعدی فناوری بلاکچین، به عنوان راهکاری کارآمد در حل مشکلات ذکرشده، بررسی و در پایان نیز موارد مطروحه جمع‌بندی خواهد شد.
چالش‌های اقتصادی
- ساختارهای نفتی نادرست
- بیکاری
- رکود اقتصادی
- سرمایه‌گذاری
- بحران بانکی
- عدم شفافیت
- قاچاق و فربگی اقتصاد زیرزمینی
- انرژی
- خصوصی‌سازی
- تورم
نکات زیر در خصوص رابطه فناوری بلاکچین و اقتصاد قابل تامل است، زیرا حال که با معضلات مهم اقتصادی آشنا شده‌ایم، به راحتی می‌توان نقش این فناوری را در برون رفت از آن معضلات درک کنیم.
یکی از اهداف ساتوشی ناکاموتو از معرفی بلاکچین و ارز رمزها، مبارزه با قدرت‌های مرکزی بود که به عنوان عامل اصلی در ایجاد بحران اقتصادی سال 2007 شناخته می‌شدند. به بیان دیگر، تمرکززدایی و ایجاد فضای رقابتی، از اولین انگیزه‌های ایجاد ارزهای دیجیتال بود. این روند خود باعث شد تا تغییراتی در صنایع مختلف به وجود آید و این صنایع با در نظر گرفتن چنین شرایطی به قدرت دست پیدا کنند و همچنین از اهمیت مزایای موجود در فناوری بلاکچین آگاه شوند.
این فناوری موجب کاهش هزینه‌ها و افزایش سرعت در تبادلات شده و علاوه بر آن به دلیل حذف نقش شخص ثالث، موجب رفع محدودیت‌ها و اعمال سلایق در تعاملات می‌شود. برای مثال در حوزه پرداخت‌های بین‌المللی می‌توان به موسسه BABB در این خصوص اشاره کرد که شرکتی فرامنطقه‌ای است و توانسته مشکلات بسیار فراوانی را حل کند. عنوان «فرا» به این علت انتخاب شده است که این شرکت توانسته همکاری بسیار خوبی بین بلاکچین و همچنین زندگی روزمره افراد به وجود آورد. بنابراین مکانیزم توافق میان استفاده کنندگان اجازه می‌دهد تا پردازش و قبول معاملات به صورت مستقل انجام شود.
عدم نیاز به یک واسطه ویژگی بارز این فناوری است، زیرا غیرممکن است که داده‌ها دستکاری شود. «مالیه» به عنوان مکمل تجارت بین‌الملل محسوب می‌شود. بدین معنا که بعد از انجام مبادلات تجاری، مسئله حائز اهمیت در مورد چگونگی تسویه و تنظیم مالی این مبادلات است. همچنین انتقال سرمایه خارجی که در قالب مالیه بین‌المللی قرار می‌گیرد، نقش مهمی در تقویت تولید و به تبع آن گسترش تجارت خارجی کشور دارد.
راهکارهای مبتنی بر این فناوری برای این موضوع به شدت در حال رشد است و استقبال جهانی را به دنبال داشته است. راهکاری که بتوان به کمک آن ارزهای واسط مانند دلار و یورو را از معاملات تجاری حذف کرد، مقاوم‌سازی اقتصاد را به دنبال خواهد داشت. مفهوم درآمد پایه همگانی، تنها بر بستر این فناوری تحقق می‌یابد. برای توقف تقاضای جامعه جهت منابع بیشتر، باید اقتصاد را به صورت غیرمتمرکز و محلی درآورد. در این راه حل، ساختار قدرت همچنان باقی خواهد ماند. ایجاد بدهی، سبب کنترل میزان پول تولیدشده خواهد شد. اما چه اتفاقی می‌افتاد اگر درآمد پایه همگانی بر اساس پرداخت دلار یا یورو نبود و در عوض از ارزهای رمزپایه مبتنی بر بلاکچین استفاده می‌شد؟ اقتصاد تمرکززدایی شده حاصل این فناوری خواهد بود. از مفهوم قراردادهای هوشمند و پتانسیل بالقوه آن می‌توان در حذف واسطه‌ها و اعمال قدرت آنان، همچنین در برقراری تعاملات امن، شفاف و گسترده در وسعت جهانی، به نحو احسن بهره گرفت.
مشاهده متن کامل این مقاله»
آیا بلاکچین می‌تواند راه حل برون رفت از معضلات اقتصادی باشد؟
بیشتر بخوانید:
بانکداری بر روی بلاکچین (بخش اول)
کاربردهای مهم بلاک چین (بخش اول)
دفتر کل توزیع شده (Distributed Ledger) چیست؟
بلاک چین و آینده زیر ساخت های مالی (بخش اول)
بلاک چین و آینده زیر ساخت های مالی (بخش دوم)
منبع: مرکز تحقیقات بلاکچین
